tips voor ouders van gamende kinderen
Fortnite. veel kinderen spelen het, maar weten we eigenlijk wel wat ze precies spelen? En wat het effect van (online)gamen op een kind kan zijn? Wat vinden wij volwassenen er eigenlijk van dat onze kinderen gamen?
Verderop deel ik wat tips, maar voordat je verder leest; ik ga wat uitleggen over Fortnite, maar ik ben geen gamefanaat. Er kunnen dus fouten in dat verhaal staan en daar bied ik dan alvast mijn excuses voor aan.
Daarbij wil ik ook hebben gezegd dat onderstaande niet alleen gaat over Fortnite, maar over alle online en offline games die onze kinderen spelen.
Ik zal je eerlijk bekennen; ik heb een youtubefilmpje van Meester Sander (*1) bekeken om wat meer te leren over Fortnite.
Kort samengevat heb ik daar het volgende uit begrepen;
Het spel speelt zich af op een eiland en om te winnen moet je materialen verzamelen en jezelf kunnen beschermen. Dit doe je bijvoorbeeld door je vijanden met wapens gade te slaan. Het doel is dat jij (of je team, je kunt het ook met meerderen spelen) als laatste overblijft. Het is een spel zonder bloed en rondvliegende ledematen, je verdwijnt simpelweg uit het spel. Om het spel niet eindeloos door te laten gaan, wordt het eiland steeds kleiner. Het wordt dus moeilijker om je te verstoppen en om uit de buurt van je vijanden te blijven.
Het spel kan gratis gespeeld worden, maar hierbij wil ik wel gezegd hebben dat je kind alsnog veel geld kan uitgeven aan dit spel. Je kunt, om meer overlevingskansen te hebben, bijvoorbeeld bouwmaterialen kopen, of wapens. Ook kan je een skin (je uiterlijk in het spel) kopen, zodat vijanden je serieuzer nemen (komt meer ervaren over dan een standaard skin).
Al met al niet het meest gewelddadige spel op de markt en zeker niet spannender dan wat er in mijn tijd werd gespeeld (GTA2, bijvoorbeeld).
Maar waarom komt het dan in mijn praktijk toch vaak terug als iets negatiefs? Een vraag waar ik geen antwoord op heb en waarvan ik vermoed dat het met meerdere factoren te maken heeft. Toch kies ik er bewust voor om dit spel uit te werken in deze blog, omdat ik als kindercoach mij in bepaalde situaties wel zorgen maak over het spelen van dit spel.
Ten eerst vind ik het nog wel wat dat er geld gevraagd wordt aan kinderen om meer kans te maken om te overleven. Dit kan oplopen tot wel duizenden euro's (hierbij moet wel gezegd worden dat dit om de wat professionelere spelers gaat), maar ook bij kinderen kan dit tot in de honderden euro's oplopen (hier heb ik voorbeelden van gezien). Oplettendheid van de ouders is in deze dus wel gewenst, lijkt me.
Daarnaast adviseren de verkopers de leeftijd 12+. Toch spelen veel kinderen vanaf een jaar of 8 al dit spel. Een reden waarom ik denk dat het als ouder goed is om te weten waar je kind aan begint.
Maar wat hoor ik dan zoal in mijn praktijk?
Sander, een jongetje van net 9 jaar. Een zeer gevoelig jongetje. Zijn leeftijd zegt het al; ergens bij horen is belangrijk. In zijn klas spelen meerdere kinderen dit spel en wil je daar bij horen, dan speel je mee.
Op zich niet heel verkeerd, alleen gaf Sander al na de eerste keer spelen aan dat hij er bang van wordt. Het idee dat hij langdurig achtervolgd wordt in het spel om gedood te worden, geeft hem geen fijn gevoel. Ook de oneerlijkheid van het spel (je kunt nauwelijks opboksen tegen degenen die geld uitgeven) stond hem niet aan. Het hield hem zelfs lang wakker 's avonds.
Nou is dit een verhaal waarbij het (kort door de bocht) wel helder is dat dit jongetje beter niet zo'n spel kan spelen. Dit advies heeft hij dan ook van zijn ouders en mij ontvangen. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Sander is daarom in mijn praktijk op zoek gegaan naar wie hij is en hier heeft hij ook geleerd waar zijn grenzen liggen. Op deze manier kan hij zich weren tegen zijn vriendjes wanneer zij iets doen wat Sander niet fijn vindt. Dit betekent niet dat de andere kinderen zich continu aan hem moeten aanpassen, maar dat Sander er nu voor kan kiezen om niet mee te doen.
Ik heb ook een jongen van 12 jaar in mijn praktijk gehad. Erik. Een stille, teruggetrokken jongen met weinig woorden. Dit had meerdere redenen. Dat hij het spel Fortnite helemaal geweldig vond was echter wel heel snel duidelijk. Uren speelde hij dit spel, met als gevolg veel ruzie met zijn ouders en slecht presteren op school (geen huiswerk maken, niet leren).
We zijn samen op zoek gegaan naar voordelen en risico's van gamen en zijn terecht gekomen op de website gameninfo van het Trimbos Instituut.
De voordelen stonden hem wel aan. Onder andere het verbeteren van de concentratie en aandacht, het verbeteren van de reactietijd, cognitieve flexibiliteit (snel aan kunnen passen aan veranderingen en tussen taken kunnen wisselen), enz. Erik haalde zijn hart op en trok al snel de conclusie: 'dat valt mee, gamen is dus eigenlijk goed voor me'.
De risico's waren wel een ander verhaal. Onder andere het verliezen van de balans tussen gamen en andere dagelijkse activiteiten, verlaagde schoolprestaties/verzuim, gamen kan een manier zijn om problemen in het dagelijks leven te vermijden, er kunnen ruzie's ontstaan tussen de gamer en zijn familie door verminderde aanwezigheid/aandacht, fysieke slechte houding waardoor bijvoorbeeld nek-, rug- en schouderklachten kunnen ontstaan (lang zitten, verkeerde houding), minder aandacht voor persoonlijke hygiëne, geldproblemen, enz. Maar denk ook aan de frustraties en woede die ontstaan wanneer het niet lukt om bijvoorbeeld te winnen. Depressieve gevolens, minder tevreden zijn over het leven, eenzaamheid en een negatief zelfbeeld komen voor bij kinderen en volwassenen die veel gamen.
Erik schrok hier zichtbaar van. Ineens was het niet zo leuk meer. Hij herkende zich in een groot deel van de risico's van het gamen en ineens wogen de voordelen niet zo zwaar meer voor hem.
Toen Erik 2 weken later weer in mijn praktijk zat, leek het wel of er een andere jongen zat. Open, vrolijk, grapjes makend en energiek. Hij vertelde me dat hij zo was geschrokken van de herkenning in de risico's van het gamen, dat hij heeft besloten het spel niet meer te spelen. Dit werd hem vergemakkelijkt doordat zijn vriendjes het ook al niet meer zo veel speelden. Erik vertelde me dat ze nu met elkaar een ander online spel speelden, waar hij meer plezier uit haalde. Hij kon zich in dit spel niet verliezen en het frustreerde hem ook niet. Hij had al 2 weken geen ruzie meer met zijn ouders gehad.
Dit zijn natuurlijk situaties die zich niet bij elk kind voor doen. Gelukkig maar. Ook spelen er bij beide kinderen meerder factoren mee (deze zijn niet benoemd in het voorbeeld vanwege privacy), waar rekening mee is gehouden tijdens de coaching.
Ik ga dus ook niet vertellen of Fortnite goed is of dat je het beter niet kunt spelen. Dit is afhankelijk van jouw kind; hoe gaat hij met het spel (en andere spellen) om? Ga daarom het gesprek aan met je kind.
Hoe doe je dat nou? De volgende tips kunnen je daarbij hopelijk helpen;
Vraag aan je kind welke games hij speelt. Wees echt geïnteresseerd en probeer het te begrijpen.
Ontdek wat het spel met je kind doet. Haalt hij er plezier uit of niet? Wat levert het spelen ervan hem op?
Vraag of je kind jou het spel wil uitleggen en speel het eventueel een aantal keren samen. Op deze manier zie je wat het kind speelt en wat het met hem doet. Wil je kind niet samen spelen? Vraag dan of je even mee mag kijken.
Leer de risico's van het gamen herkennen bij je kind. Dat kan bijvoorbeeld op gameninfo, maar er zijn meer websites waar je informatie kunt vinden. Zoek een website die jij prettig vindt.
Als je je zorgen maakt over het gamegedrag van je kind, ga dan open het gesprek aan. Je weet inmiddels, als je bovenstaande tips hebt doorlopen, wat je kind doet en waarom hij het speelt. Maar laat je kind ook zien welke negatieve effecten jij als ouder opmerkt, waar jij je zorgen over maakt. Maak er geen 'wellus-nietus' discussie van, maar probeer open te blijven in je gesprek.
Maak afspraken samen met je kind. Hoe lang is het oké om (online) te gamen? Wanneer ga je als ouder(s) ingrijpen in de situatie? Mag je kind geld uitgeven aan het spel en zo ja, hoeveel? Let wel: jij bent de ouder!
Schrijf de afspraken samen op en pak ze erbij als je merkt dat je kind zich niet aan de gemaakte afspraken houdt. Stel ze eventueel bij.
Maar ook je kind mag de afspraken erbij pakken als jij je als ouder niet aan de gemaakte afspraken houdt.
Zoek samen informatie over gamen. Bijvoorbeeld op gameninfo, een website van het Trimbos Instituut. Test online het gamegedrag van je kind, neem de voordelen en de risico's samen door, kijk filmpjes, enz.
Ik wil nogmaals benadrukken dat deze blog niet alleen over het spel Fortnite gaat. Dit gaat over alle games die je kind(eren) online en offline spelen. Blijf geïnteresseerd in de bezigheden van je kind en houd het gesprek open.
Vormt zich er toch een probleem? Misschien speelt er meer. Problemen ontstaan in bepaalde gevallen niet door het gamen, maar gamen kan ook een gevolg zijn van andere problemen. Het kan een manier zijn om te vluchten uit het dagelijks leven.
Komen jullie er niet meer samen uit met je kind(eren)? Neem dan contact met me op. Dan gaan we samen op zoek naar antwoorden.